Przejdź do zawartości

Lodowa Przełęcz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Lodowa Przełęcz
Ilustracja
Lodowa Przełęcz od strony Dolinki Lodowej
Państwo

 Słowacja

Wysokość

2372 m n.p.m.

Pasmo

Karpaty, Tatry Wysokie

Sąsiednie szczyty

Harnaskie Czuby, Lodowa Kopa

Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Lodowa Przełęcz”
Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Lodowa Przełęcz”
Ziemia49°11′35,1″N 20°10′55,1″E/49,193083 20,181972
Lodowa Przełęcz i widok na Jaworowy Mur

Lodowa Przełęcz (słow. Sedielko, niem. Kleiner Sattelpass, węg. Kis-Nyereg-hágó[1], 2372 m n.p.m.) – przełęcz położona w głównej grani Tatr pomiędzy Małym Lodowym Szczytem (Široká veža, 2461 m) a Lodową Kopą (Malý Ľadový štít, 2602 m). Zachodnie stoki spod przełęczy opadają do Doliny Zadniej Jaworowej, wschodnie do Dolinki Lodowej – odgałęzienia Doliny Małej Zimnej Wody. W grani opadającej z Małego Lodowego Szczytu ku Lodowej Przełęczy znajduje się kilka niewybitnych obiektów (w kolejności od wierzchołka):

  • Harnaski Karbik,
  • Harnaski Zwornik,
  • Harnaskie Wrótka,
  • Harnaski Kopiniak,
  • Harnaska Ławka,
  • Harnaska Turnia,
  • Wyżnia Harnaska Szczerbina,
  • Harnaskie Zęby,
  • Niżnia Harnaska Szczerbina,
  • Harnaskie Czuby[2].

Przez Lodową Przełęcz poprowadzony jest znakowany szlak turystyczny z Doliny Pięciu Stawów Spiskich (Kotlina Piatich Spišskych plies), górnego piętra Doliny Małej Zimnej Wody (Malá Studená dolina), do Doliny Jaworowej (Javorová dolina). Jest to najwyżej położona przełęcz w Tatrach, przez którą przebiega szlak turystyczny. Zimą trasa jest zamknięta.

Przełęcz powstała w szerokiej strefie mylonitów. Pierwsze odnotowane przejścia turystyczne: Feliks Berdau, Wojciech Grzegorzek, Józef Stolarczyk z przewodnikami 13 sierpnia 1854 r., zimą – Károly Jordán z przewodnikami Johannem Franzem seniorem i Johannem Hunsdorferem juniorem (5 stycznia 1902 r.)[3]. W XIX wieku po obu stronach przełęczy zalegały wielkie pola firnowe i przejście tędy było dużo trudniejsze, jednak w 1891 przeszedł tędy batalion piechoty.

Szlaki turystyczne

[edytuj | edytuj kod]
Szlak zielony – zielony szlak od Schroniska Téryego razem ze szlakiem żółtym i po jego odłączeniu dalej na Lodową Przełęcz, stąd Doliną Jaworową do Jaworzyny Tatrzańskiej.
  • Czas przejścia od Schroniska Téryego na Lodową Przełęcz: 1:30 h, ↓ 1:20 h
  • Czas przejścia z przełęczy do Jaworzyny: 4 h, ↑ 5 h[4]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
  2. Witold Henryk Paryski: Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część XVI. Rozdziele – Czerwona Ławka. Warszawa: Sport i Turystyka, 1973, s. 132.
  3. Witold Henryk Paryski: Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część XVIII. Lodowa Przełęcz – Lodowy Zwornik. Warszawa: Sklep Podróżnika, 1993, s. 28.
  4. Tomasz Nodzyński, Marta Cobel-Tokarska: Tatry Wysokie i Bielskie: polskie i słowackie. Warszawa: ExpressMap, 2007. ISBN 978-83-60120-88-0.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska: Bedeker tatrzański. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000. ISBN 83-01-13184-5.
  • Józef Nyka: Tatry słowackie. Przewodnik. Wyd. II. Latchorzew: Wyd. Trawers, 1998. ISBN 83-901580-8-6.


Panorama z Lodowej Przełęczy w kierunku południowym, zachodnim i północnym. Na pierwszym planie Jaworowy Mur i Dolina Zadnia Jaworowa
Panorama z Lodowej Przełęczy w kierunku południowym, zachodnim i północnym. Na pierwszym planie Jaworowy Mur i Dolina Zadnia Jaworowa